Przeludnienie mieszkań w Polsce i w Europie

W Unii Europejskiej prawie 17% populacji żyło w 2023 roku w przeludnionych mieszkaniach, co oznacza, że nie mieli wystarczającej liczby pokoi w porównaniu do wielkości (liczebności) gospodarstwa domowego. Przepełnione domostwa mogą wydawać się jeszcze mniejsze, gdy dzieci bawią się w tym samym pokoju, co rodzice pracujący w formie pracy zdalnej. Ilu Polaków żyje w przeludnionych mieszkaniach?

• Według danych Eurostatu, 33,9% Polaków mieszka w przeludnionych domach i mieszkaniach.
• Dla porównania, średnia dla Unii Europejskiej wynosi 16,8%, a najniższe wyniki osiągają kraje takie jak Cypr (2,2%), Malta (2,4%) i Holandia (3,8%).
• Problem przeludnienia mieszkań jest szczególnie dotkliwy w polskich miastach, gdzie wysokie ceny nieruchomości i niedobór mieszkań zmuszają ludzi do akceptowania ciasnych i niefunkcjonalnych lokali.

Data pierwszej publikacji: sierpień 2021

Ostatnia aktualizacja: październik 2024

Przeludnienie mieszkań w Polsce

Czy wiesz, że w Polsce żyjemy jak sardynki w puszce? No dobra, może nie do końca jak sardynki, ale na pewno mamy mniej przestrzeni niż przeciętny Europejczyk.

Przeludnienie mieszkań w Polsce to temat, który nabiera rumieńców, zwłaszcza w dużych miastach. Warszawa, Kraków, Wrocław, Poznań – te miejsca przyciągają jak magnes, przez co rośnie zapotrzebowanie na mieszkania. Polska należy do krajów, w których wskaźnik przeludnienia gospodarstw domowych jest relatywnie wysoki w porównaniu do krajów Europy Zachodniej.

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego z 2023 roku, średnia powierzchnia użytkowa mieszkania w Polsce przypadająca na jedną osobę wynosiła 31 metrów kwadratowych, czyli o 5 metrów kwadratowych więcej niż dziesięć lat wcześniej. To mniej więcej tyle, co średniej wielkości salon z aneksem kuchennym. Czy to wystarczy? Oczywiście, jeśli jesteśmy minimalistami i nie mamy w zwyczaju zbierać wszystkich pamiątek z wakacji! Jednakże, istnieją sytuacje, w których na takiej powierzchni mieszka więcej osób, co prowadzi do przeludnienia mieszkań.

Polskie rodziny są znane ze swojej gościnności. Nic więc dziwnego, że często mieszkamy razem z rodzicami, dziadkami, a czasem nawet pradziadkami. Z jednej strony to piękne, że możemy być blisko siebie, z drugiej – trochę ciasno, prawda? Często oznacza to, że dzieci dzielą pokój z rodzeństwem, a przestrzeń prywatna staje się luksusem. Ale jak to mówią – w kupie raźniej!

Ilu Polaków mieszka w przeludnionych mieszkaniach?

Przeludnienie mieszkań w Polsce to problem społeczny, który dotyczy głównie miast, zwłaszcza tych największych. Wynika to z faktu, że w miastach często brakuje odpowiedniej liczby mieszkań w stosunku do liczby ludności, co prowadzi do sytuacji, w której wiele osób musi żyć w zatłoczonych warunkach.

Mimo to wskaźnik przeludnionych mieszkań w Polsce z roku na rok jest coraz niższy. Do 2008 roku ponad połowa Polaków mieszkała w przeludnionych domach i mieszkaniach.

Najnowsze badania Eurostatu pokazują, że w 2023 roku w przeludnionych domostwach w Polsce mieszkało 33,9% populacji, czyli ok. 13 mln osób. Jest to spadek o prawie dwa punkty procentowe w porównaniu do poprzedniego roku.

Choć Polska znajduje się powyżej średniej europejskiej pod względem przeludnienia gospodarstw domowych, warto zauważyć, że sytuacja poprawia się w ostatnich latach. 

Odsetek osób mieszkających w przeludnionych domostwach w Polsce;
Opracowanie ciekawestatystyki.pl na podstawie danych Eurostat

Jakie są konsekwencje przeludnienia mieszkań? Przede wszystkim mniejszy komfort życia. W małych, zatłoczonych mieszkaniach trudno o prywatność, ciszę i spokój. Może to prowadzić do stresu, frustracji, a nawet kłótni. Przeludnienie może też mieć negatywny wpływ na zdrowie, m.in. zwiększając ryzyko chorób zakaźnych.

Przeludnione mieszkania w Europie

Przeludnienie mieszkań to problem, który dotyka wiele krajów na całym świecie, w tym Polskę i wiele państw europejskich. Wzrost liczby ludności, migracje z obszarów wiejskich do miast oraz migracje międzynarodowe są głównymi czynnikami przyczyniającymi się do tego zjawiska. Przeludnienie mieszkań ma poważne konsekwencje dla jakości życia mieszkańców.

Gdyby przeludnienie mieszkań było konkursem, Kosowo i Czarnogóra zdobyłyby złoty i srebrny medal. W tych krajach prawie 2/3 ludności (dokładnie 64,6% w Kosowie i 61,6% w Czarnogórze) żyje w przeludnionych domach i mieszkaniach. To najwyższe wskaźniki przeludnienia w całej Europie! Można by pomyśleć, że ludzie tam po prostu kochają życie w ciasnych, przytulnych przestrzeniach, ale rzeczywistość jest mniej romantyczna.

Wskaźnik przeludnienia gospodarstw domowych w Europie - TOP10;
Opracowanie ciekawestatystyki.pl na podstawie danych Eurostat

W Polsce wskaźnik przeludnienia mieszkań wyniósł 33,9%, co oznacza, że prawie 2 osoby na 5 mieszkały w przeludnionych mieszkaniach lub domach. Wynika z tego, że problem przeludnionego mieszkania dotyka ok. 13 mln Polaków.

Na przeciwległym końcu skali najniższe wskaźniki przeludnienia budynków mieszkalnych odnotowano na Cyprze (2,2%), Malcie (2,4%) oraz w Holandii (3,8%).

Odsetek populacji żyjącej w przeludnionych mieszkaniach w Europie;
Opracowanie ciekawestatystyki.pl na podstawie danych Eurostat

Jakie mieszkania uznawane są za przeludnione?

Przeludnienie mieszkania oznacza sytuację, w której liczba osób mieszkających w danym lokum przekracza normę, która zapewniałaby każdemu mieszkańcowi odpowiednią przestrzeń życiową. Eurostat, europejska agencja statystyczna, posługuje się konkretnymi kryteriami, aby określić, czy dane mieszkanie jest przeludnione. Bierze się pod uwagę liczbę pokoi, liczbę osób mieszkających oraz ich wiek.

Wskaźnik przeludnienia definiuje się jako odsetek ludności żyjącej w przeludnionym gospodarstwie domowym.

Za osobę mieszkającą w przeludnionym gospodarstwie domowym uważa się osobę, która nie dysponuje minimalną liczbą pokoi równą:

• jeden pokój na parę w gospodarstwie domowym;
• jeden pokój dla każdej osoby samotnej w wieku 18 lat lub więcej;
• jeden pokój na dwoje osób samotnych tej samej płci w wieku od 12 do 17 lat;
• jeden pokój na każdą osobę samotną w wieku od 12 do 17 lat, nieuwzględnioną w poprzedniej kategorii;
• jeden pokój na parę dzieci poniżej 12. roku życia.

Gospodarstwo domowe obejmuje jedną osobę mieszkającą samotnie lub grupę osób, niekoniecznie spokrewnionych, mieszkających pod tym samym adresem i prowadzących wspólne gospodarstwo domowe, tj. dzielących przynajmniej jeden posiłek dziennie lub dzielących pokój dzienny lub salon.

Mieszkanie nie musi być pałacem, by być szczęśliwym domem. Najważniejsze, żeby czuć się w nim dobrze i dzielić je z bliskimi w zgodzie i bez stresu.

W Polsce z roku na rok buduje się coraz więcej mieszkań. Zobacz statystyki budownictwa mieszkaniowego.

Image by Freepik

Co o tym myślisz? Zostaw reakcję i komentarz.