Każda śmierć dziecka jest tragedią, zwłaszcza gdy dochodzi do niej w pierwszych miesiącach życia. Śmierć niemowląt to tragiczny i niezmiernie bolesny aspekt rzeczywistości, który dotyka rodziny na całym świecie. Wskaźnik zgonów niemowląt na tysiąc urodzeń żywych jest istotnym narzędziem oceny efektywności systemów opieki zdrowotnej i jakości życia. W Polsce, podobnie jak w innych krajach, śledzenie wskaźnika zgonów niemowląt stanowi kluczowy aspekt monitorowania i oceny opieki zdrowotnej oraz warunków życia dzieci w pierwszym roku życia. Ile w Polsce wynosi wskaźnik zgonów niemowląt?
- Wskaźnik zgonów niemowląt to liczba zgonów dzieci w ciągu pierwszego roku życia na 1000 urodzeń żywych w danym okresie.
- Jest to jeden z najważniejszych wskaźników zdrowia publicznego, ponieważ pokazuje, jak dobrze system opieki zdrowotnej radzi sobie z ochroną zdrowia najmłodszych dzieci.
- W Polsce wskaźnik zgonów niemowląt stale spadał od lat 40. XX wieku. W 1946 roku wynosił on 119,8, a w 2022 roku spadł do 3,8.
- Oznacza to, że w ostatnich 76 latach liczba zgonów niemowląt w Polsce zmniejszyła się o prawie 97%.
- W Polsce wskaźnik zgonów niemowląt w ostatnich latach uległ poprawie, jednak nadal jest on wyższy niż w większości krajów Europy.
- W 2021 w Polsce roku wskaźnik ten wyniósł 3,9, podczas gdy w Unii Europejskiej średnia wynosiła 3,2.
Wskaźnik zgonów niemowląt w Polsce
W Polsce odnotowano znaczące zmiany wskaźnika zgonów niemowląt na przestrzeni lat. Analiza danych od roku 1946 do 2022 ukazuje ewolucję sytuacji i podejmowane przez społeczeństwo działania w celu poprawy opieki nad najmłodszymi członkami społeczeństwa.
 |
| Wskaźnik zgonów niemowląt w Polsce na przestrzeni lat; opracowanie ciekawestatystyki.pl na podstawie danych GUS |
Od lat 60. obserwujemy stały spadek wskaźnika zgonów niemowląt. Wprowadzane reformy, rozwój opieki zdrowotnej i edukacja społeczeństwa przyczyniły się do poprawy warunków życia niemowląt. W latach 60. i 70. wskaźnik spadł poniżej 50, a następnie kontynuował trend opadający w kolejnych dekadach.
Najbardziej znaczącą zmianą było obserwowane w latach 90. i na początku XXI wieku gwałtowne obniżenie wskaźnika zgonów niemowląt do jednocyfrowych wartości. Ten pozytywny trend jest związany z wieloma czynnikami, w tym z rozwojem medycyny, poprawą warunków życia, a także z rosnącą świadomością rodziców na temat zdrowia dziecka. W tym okresie Polska dokonała wielu zmian strukturalnych, zarówno społecznych, jak i ekonomicznych, co miało wpływ na poprawę opieki zdrowotnej dla matek i niemowląt.
W ostatnich latach, od 2015 roku, Polska utrzymuje stosunkowo niski wskaźnik zgonów niemowląt, oscylujący w granicach 3,6 - 4,0. To rezultat działań podejmowanych przez rząd, organizacje społeczne oraz samych rodziców, którzy coraz bardziej zdają sobie sprawę z roli opieki prenatalnej i świadomego rodzicielstwa.
Niewielki wzrost wskaźnika zgonów niemowląt w Polsce
W 2021 roku wskaźnik zgonów niemowląt w Polsce wzrósł do 3,9. Był to pierwszy wzrost po kilkudziesięciu latach spadków. Wzrost ten był prawdopodobnie spowodowany przez pandemię COVID-19, która doprowadziła do opóźnień i ograniczeń w udzielaniu opieki medycznej. W Polsce obserwuje się również starzenie się społeczeństwa, co może prowadzić do wzrostu liczby urodzeń u kobiet w starszym wieku. Kobiety te są bardziej narażone na komplikacje w ciąży i porodzie, które mogą zwiększać ryzyko zgonu noworodka.
Zgony niemowląt w Polsce wg województw
 |
| Wskaźnik zgonów niemowląt w 2022 roku wg województw; opracowanie ciekawestatystyki.pl na podstawie danych GUS |
Zgony niemowląt w Europie i na świecie
Według danych Eurostat z 2021 roku kraje Europy Północnej, takie jak Norwegia (1,9), Szwecja (1,8) i Finlandia (1,8), prezentują najniższe wskaźniki zgonów niemowląt wśród analizowanych państw. To zjawisko często wiąże się z rozwiniętymi systemami opieki zdrowotnej, równym dostępem do edukacji prenatalnej, a także wysokim standardem życia.
Polska (3,9) plasuje się na średnim poziomie w porównaniu do innych państw europejskich. Warto zauważyć, że Polska osiągnęła istotne postępy w poprawie wskaźników zgonów niemowląt w ciągu ostatnich kilku dziesięcioleci. Jednakże, aby zbliżyć się do najbardziej rozwiniętych krajów, istnieje nadal miejsce na doskonalenie systemu opieki zdrowotnej, edukacji rodziców oraz wsparcia społecznego.
 |
| Wskaźnik zgonów niemowląt w Europie; opracowanie ciekawestatystyki.pl na podstawie danych Eurostat |
Badanie wskaźników zgonów niemowląt w kontekście innych państw Europy dostarcza cennych informacji na temat osiągnięć Polski oraz obszarów wymagających dalszej uwagi. Dążenie do zbliżenia się do najlepszych praktyk, kontynuacja inwestycji w opiekę zdrowotną i edukację społeczeństwa pozostają kluczowymi elementami, aby Polska mogła utrzymać pozytywny trend i poprawić jakość życia najmłodszych obywateli.
Wskaźnik zgonów niemowląt na świecie
Na podstawie danych UNICEF z 2021 roku najwyższe wartości wskaźnika zgonów niemowląt na 1000 urodzeń żywych na świecie odnotowano w krajach afrykańskich:
- Sierra Leone - 78,3
- Republika Środkowoafrykańska - 75,4
- Somalia - 71,1
- Nigeria - 70,6
- Czad - 66
- Gwinea - 63,8
- Sudan Południowy - 63,8
- Demokratyczna Republika Kongo - 62,4
- Mali - 61,6
- Niger - 59,5
- Gwinea Równikowa - 57,2
- Lesotho - 57
- Liberia - 56,7
- Wybrzeże Kości Słoniowej - 55,9
- Monako - 1,0
- San Marino - 1,5
- Estonia - 1,6
- Japonia - 1,7
- Singapur - 1,7
- Finlandia - 1,8
- Norwegia - 1,8
- Słowenia - 1,8
- Czarnogóra - 1,9
- Szwecja - 2,0
- Białoruś - 2,1
- Islandia - 2,1
- Czechy - 2,2
- Włochy - 2,2
- Luksemburg - 2,2
Image by pvproductions on Freepik
