Plastikowe torby - zmora współczesności
W dzisiejszych czasach walka ze zmianami klimatycznymi oraz ochrona środowiska naturalnego stają się nieodłącznymi priorytetami dla społeczeństwa i rządów na całym świecie. Jednym z najbardziej widocznych symboli nadmiernego zużycia i problemu związanego z odpadami są lekkie torebki plastikowe. W Polsce i Europie, mimo podejmowanych starań, nadal stanowią one znaczący procent odpadów, przyczyniając się do zanieczyszczenia środowiska, zatruwania fauny i flory oraz niszcząc unikalne ekosystemy.
Plastikowe torebki są jednym z największych problemów środowiskowych współczesnego świata. Ich produkcja wymaga znacznych ilości surowców, w tym ropy naftowej, oraz energii. Po użyciu często trafiają do środowiska, gdzie mogą zanieczyścić wody, glebę, a nawet wpływać na zdrowie zwierząt i ludzi. Co gorsza, plastik rozkłada się bardzo wolno, co oznacza, że torebki, które dzisiaj wyrzucamy, mogą zanieczyszczać środowisko przez setki lat.
Lekkie plastikowe torby, o których mowa w tym artykule, to plastikowe torby na zakupy o grubości ścianki poniżej 50 mikronów, z uchwytem lub bez, wykonane z tworzywa sztucznego, dostarczane klientom w punktach sprzedaży.
Lekkie plastikowe torby, znane również jako "reklamówki", od lat towarzyszą nam na co dzień. Służą do pakowania zakupów, przenoszenia przedmiotów, a często lądują w koszu na śmieci tuż po jednorazowym użyciu. Ich produkcja i nadmierne zużycie generują ogromne problemy dla środowiska naturalnego. Dane dotyczące zużycia lekkich toreb plastikowych są zaskakujące. Rocznie miliony ton plastiku trafia do środowiska naturalnego, z czego znaczącą część stanowią właśnie plastikowe torebki.
Dyrektywa 2015/720 Unii Europejskiej (dyrektywa w sprawie toreb plastikowych) ma na celu ograniczenie zużycia lekkich "reklamówek" w celu zwalczania śmiecenia, zmiany zachowań konsumentów i promowania zapobiegania powstawaniu odpadów, a także określa wymogi dotyczące ograniczenia zużycia.
Zużycie lekkich plastikowych toreb w Polsce i w Unii Europejskiej
W samym tylko 2021 roku, według Eurostatu, zużycie plastikowych toreb w Unii Europejskiej wyniosło ponad 34 miliardy sztuk, co przekłada się na ogromną ilość plastiku wyrzucanego codziennie do środowiska. Wynika z tego, że przeciętny mieszkaniec Unii Europejskiej zużywał rocznie około 77 lekkich plastikowych torebek na zakupy, czyli o 11 toreb mniej na osobę w porównaniu z 2020 rokiem.
Polska na tle Unii Europejskiej wypada bardzo korzystnie - w 2021 roku zużycie "reklamówek" na jednego mieszkańca Polski spadło do 19 sztuk rocznie. To czwarty najniższy wynik w Unii Europejskiej, po Belgii (5), Portugalii (9) i Szwecji (16). Jeszcze w 2019 roku statystyczny Polak zużywał średnio 23 plastikowe torebki rocznie. Ten imponujący spadek jest efektem rosnącej świadomości ekologicznej społeczeństwa, a także wprowadzanych regulacji prawnych, takich jak opłaty za "reklamówki" w sklepach.
Zużycie lekkich plastikowych toreb na mieszkańca w Europie; opracowanie ciekawestatystyki.pl na podstawie danych Eurostat |
Wśród krajów Europy, dla których dostępne są dane, najwyższe zużycie lekkich toreb plastikowych na osobę w 2021 roku zgłosiły:
- Litwa (271 torebek na osobę)
- Norwegia (238)
- Łotwa (204)
- Bułgaria (199)
- Czechy (189)
Na drugim końcu skali znajdują się kraje, które odnotowały najniższe zużycie lekkich torebek plastikowych w przeliczeniu na osobę:
- Belgia (5 torebek na osobę)
- Portugalia (9)
- Szwecja (16)
- Polska (19)
- Luksemburg (24)
Wpływ plastikowych toreb na środowisko i ich alternatywy
Lekkie plastikowe torby stanowią poważne zagrożenie dla środowiska naturalnego. Rozpadają się na mikroplastik, który zanieczyszcza glebę i wodę, a następnie trafia do łańcucha pokarmowego. Stanowią one również zagrożenie dla zwierząt, które mogą je połknąć i utknąć w ich przewodzie pokarmowym.
Istnieje wiele alternatyw dla plastikowych toreb. Możemy używać wielorazowych toreb z materiału, koszyków wiklinowych lub siatek. Coraz popularniejsze stają się również biodegradowalne torby z papieru lub kompostowalnych materiałów.
W odpowiedzi na ten problem, wiele krajów, w tym Polska, podejmuje działania mające na celu zmniejszenie zużycia plastikowych toreb. Ograniczenia w dystrybucji, opłaty za torby plastikowe oraz kampanie edukacyjne są niektórymi z podejmowanych środków.
Ponadto, rozwijane są alternatywne rozwiązania, takie jak torby wielokrotnego użytku wykonane z materiałów biodegradowalnych lub organicznych. Wzrost świadomości społecznej na temat szkodliwych skutków plastiku dla środowiska również odgrywa kluczową rolę w zmianie nawyków konsumenckich.
Zużycie lekkich plastikowych torebek spada
Lekkie plastikowe torebki, znane potocznie jako "reklamówki", od lat były wszechobecnym elementem codziennych zakupów. Jednak coraz większa świadomość ekologiczna konsumentów i wprowadzane regulacje prawne przyczyniają się do spadku ich zużycia zarówno w Polsce, jak i w całej Europie.
Obserwujemy wyraźny trend spadkowy w zużyciu plastikowych toreb. W 2021 roku, w porównaniu do 2018 roku, zużycie lekkich plastikowych toreb na mieszkańca Unii Europejskiej spadło o 19%.
Wszystkie kraje Unii Europejskiej wprowadziły obecnie środki ograniczające zużycie zgodnie z wymogami dyrektywy w sprawie toreb plastikowych, której celem jest ograniczenie zużycia lekkich toreb plastikowych do poziomu nieprzekraczającego 40 toreb na osobę do 31 grudnia 2025 roku.
Chociaż zużycie plastikowych toreb w Polsce i Europie spada, wciąż jest wiele do zrobienia. Musimy kontynuować edukację ekologiczną społeczeństwa i promować stosowanie alternatywnych rozwiązań. Wspólnymi siłami możemy ograniczyć negatywny wpływ plastiku na środowisko naturalne.
Zobacz, czy Polska należy do najbardziej ekologicznych krajów na świecie.
Image by freepik