W dobie starzejącego się społeczeństwa i rosnących potrzeb opieki zdrowotnej rola pielęgniarek staje się coraz ważniejsza. Wskaźnik liczby pielęgniarek w przeliczeniu na 1000 osób jest kluczowym wskaźnikiem oceniającym jakość opieki zdrowotnej w danym kraju. Pielęgniarki odgrywają fundamentalną rolę w systemach zdrowotnych na całym świecie, dostarczając opiekę pacjentom, wspierając lekarzy oraz edukując społeczności na temat zdrowia. Ile tych "aniołów w białych fartuchach" przypada na tysiąc mieszkańców? Jak wygląda sytuacja w Polsce na tle innych krajów?
- W Polsce średnio na 1000 mieszkańców przypada 5,7 pielęgniarek.
- Wskaźnik ten jest niższy niż w wielu innych krajach europejskich.
- Bezkonkurencyjnym liderem jest Finlandia, gdzie na 1000 osób przypada aż 19 pielęgniarek.
Liczba pielęgniarek na 1000 mieszkańców
W Polsce, według danych Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) za 2021 rok, liczba pielęgniarek na 1000 mieszkańców wynosiła 5,68. Choć jest to poprawa w porównaniu do poprzednich lat (np. w roku 2018 było 5,08), wskaźnik ten pozostaje niższy niż w wielu innych krajach europejskich. Problemy takie jak starzejąca się populacja pielęgniarek oraz niedostateczne zachęty dla młodych ludzi do wybierania tego zawodu przyczyniają się do tej sytuacji.
W Polsce na 1000 osób przypada zaledwie 5,68 pielęgniarek. To jeden z najniższych wyników w Unii Europejskiej, gdzie średnia wynosi 9,4. Za nami plasują się jedynie Węgry (5,27), Łotwa (4,19) i Grecja (3,77).
Taki stan rzeczy oznacza ogromne obciążenie pracą dla pielęgniarek, co przekłada się na jakość opieki nad pacjentami. Niedobór kadr pogłębiają emigracje – szacuje się, że od 2004 roku z Polski wyjechało ponad 21 tys. pielęgniarek i położnych.
Gdzie pielęgniarek jest najwięcej?
Bezkonkurencyjnym liderem jest Finlandia, gdzie na 1000 osób przypada aż 19 pielęgniarek. Wysoko plasują się również Szwajcaria (18,4), Norwegia (18,3), Irlandia (15,2) i Islandia (15,1). W tych krajach dbałość o wysoki poziom opieki zdrowotnej i komfort pracy pielęgniarek stawia się na pierwszym miejscu.
Najwyższy na świecie wskaźnik liczby pielęgniarek na 1000 mieszkańców:
- Finlandia 18,92
- Szwajcaria 18,39
- Norwegia 18,32
- Irlandia 15,18
- Islandia 15,10
- Australia 12,81
- Japonia 12,10
- Niemcy 12,03
- USA 11,91
- Nowa Zelandia 11,37
Najniższe w Europie wskaźniki liczby pielęgniarek na 1000 osób:
- Turcja 2,76
- Grecja 3,77
- Łotwa 4,19
- Węgry 5,27
- Polska 5,68
- Słowacja 5,73
- Hiszpania 6,34
- Włochy 6,40
- Estonia 6,49
- Portugalia 7,44
Kraje skandynawskie i zachodnioeuropejskie dominują w rankingu liczby pielęgniarek w przeliczeniu na tysiąc mieszkańców, co jest wynikiem dobrze rozwiniętych systemów opieki zdrowotnej oraz polityk wspierających edukację i zatrudnienie w sektorze zdrowia. Z kolei kraje rozwijające się borykają się z wieloma wyzwaniami, takimi jak brak funduszy, infrastruktury i edukacji, co przekłada się na niski wskaźnik pielęgniarek.
 |
| Liczba pielęgniarek na tysiąc osób; Opracowanie ciekawestatystyki.pl na podstawie danych OECD |
Ranking krajów na świecie wg liczby pielęgniarek na 1000 mieszkańców
(dane OECD dla 2021 roku):
| Kraj | Liczba pielęgniarek na 1000 mieszkańców |
|---|---|
| Finlandia | 18,92 |
| Szwajcaria | 18,39 |
| Norwegia | 18,32 |
| Irlandia | 15,18 |
| Islandia | 15,10 |
| Australia | 12,81 |
| Japonia | 12,10 |
| Niemcy | 12,03 |
| USA | 11,91 |
| Nowa Zelandia | 11,37 |
| Szwecja | 10,67 |
| Austria | 10,60 |
| Słowenia | 10,49 |
| Kanada | 10,25 |
| Dania | 10,24 |
| Francja | 9,65 |
| Czechy | 8,95 |
| Korea Południowa | 8,77 |
| Wielka Brytania | 8,66 |
| Rosja | 8,48 |
| Litwa | 7,88 |
| Portugalia | 7,44 |
| Estonia | 6,49 |
| Włochy | 6,40 |
| Hiszpania | 6,34 |
| Słowacja | 5,73 |
| Polska | 5,68 |
| Izrael | 5,36 |
| Węgry | 5,27 |
| Łotwa | 4,19 |
| Grecja | 3,77 |
| Chiny | 3,52 |
| Meksyk | 2,94 |
| Turcja | 2,76 |
| Indonezja | 2,28 |
| Indie | 1,70 |
| Brazylia | 1,55 |
| RPA | 1,03 |
| Bangladesz | 0,60 |
| Etiopia | 0,20 |
Ciekawe fakty
Rola systemu edukacji i polityki zdrowotnej: W krajach o wysokim wskaźniku liczby pielęgniarek, takich jak Finlandia czy Szwajcaria, rządy inwestują w edukację medyczną oraz oferują konkurencyjne wynagrodzenia i warunki pracy. Te czynniki przyciągają więcej osób do zawodu pielęgniarki.
Starzejąca się populacja pielęgniarek: W Polsce średnia wieku pielęgniarek rośnie. Wg stanu na 31 grudnia 2023 roku średni wiek pielęgniarek w Polsce wynosił 54,5 lat. Bez odpowiednich działań, takich jak programy zachęcające młodzież do wchodzenia w ten zawód, możemy spodziewać się pogłębiania niedoboru pielęgniarek.
Wpływ pandemii COVID-19: Pandemia uwypukliła krytyczne znaczenie pielęgniarek w systemach zdrowotnych na całym świecie. W wielu krajach zwiększyła się liczba osób wybierających ten zawód, jednak równocześnie wzrosło wypalenie zawodowe wśród już pracujących pielęgniarek.
Zróżnicowanie regionalne: Nawet w krajach o wysokim wskaźniku liczby pielęgniarek, mogą występować znaczne różnice regionalne. Na przykład wskaźnik liczby pielęgniarek na 1000 osób może się znacznie różnić między obszarami miejskimi a wiejskimi.
Analiza liczby pielęgniarek na 1000 osób ukazuje znaczące różnice między krajami rozwiniętymi a rozwijającymi się. Polska, mimo postępów, ma jeszcze wiele do zrobienia, aby dogonić czołowe kraje europejskie. Kluczowe znaczenie mają tutaj inwestycje w edukację, poprawa warunków pracy oraz polityki wspierające zatrudnienie w sektorze zdrowotnym.
Przyszłość w naszych rękach
Problem niedoboru pielęgniarek jest złożony i wymaga systemowych rozwiązań. Potrzebne są nie tylko działania rządowe, ale również zmiana postrzegania zawodu pielęgniarki w społeczeństwie. Docenienie ich ciężkiej pracy i poświęcenia to nie tylko obowiązek, ale i inwestycja w nasze wspólne zdrowie i przyszłość.
Pamiętajmy, że pielęgniarki to nie tylko osoby wykonujące zawód, ale przede wszystkim ludzie, którzy każdego dnia niosą pomoc i ulgę w cierpieniu. Dajmy im szansę na godną pracę i rozwój, abyśmy mogli liczyć na opiekę na najwyższym poziomie.
Uwagi do raportu
Pielęgniarki definiuje się jako wszystkie „praktykujące” pielęgniarki (oraz pielęgniarze) świadczące bezpośrednie usługi zdrowotne pacjentom, w tym pielęgniarki pracujące na własny rachunek.
Jednakże w przypadku niektórych krajów (Francja, Irlandia, Włochy, Holandia, Portugalia, Słowacja, Turcja i Stany Zjednoczone) ze względu na brak porównywalnych danych dane liczbowe dotyczą pielęgniarek „aktywnych zawodowo”, w tym pielęgniarek pracujących w sektorze zdrowia jako menedżerowie, edukatorzy, badacze itp.
W przypadku Austrii i Grecji dane obejmują wyłącznie pielęgniarki pracujące w szpitalach.
Położne i pomoce pielęgniarskie (które nie są uznawane za pielęgniarki) nie są ujęte w raporcie, chociaż w niektórych krajach uwzględnia się położne, ponieważ są one uważane za pielęgniarki specjalistyczne.
Image by rawpixel.com on Freepik
