- W Polsce coraz więcej energii pochodzi ze słońca, wiatru i wody.
- Dane Eurostatu pokazują, że w 2022 roku aż 21% zużytej energii elektrycznej w Polsce wyprodukowano z odnawialnych źródeł energii (OZE).
- Oczywiście, mamy jeszcze wiele do zrobienia, by dogonić liderów takich jak Islandia (99,6%), Norwegia (120%) czy Szwecja (83%).
- Jednak warto zwrócić uwagę, że Polska wyprzedziła takie kraje jak Węgry, Czechy czy Bułgaria. To dowód na to, że nasze inwestycje w zieloną energię przynoszą efekty.
Wzrost znaczenia odnawialnych źródeł energii w Europie
W dobie walki ze zmianami klimatu oraz rosnących cen energii elektrycznej, udział odnawialnych źródeł energii (OZE) w ogólnym zużyciu energii elektrycznej staje się kluczowym wskaźnikiem zrównoważonego rozwoju i transformacji energetycznej. Dane Eurostatu z najnowszych badań dotyczących udziału OZE w zużyciu energii elektrycznej brutto pokazują, jak kraje europejskie różnią się pod względem przyjętych rozwiązań oraz inwestycji w zieloną energię. Jak Polska wypada na tle innych krajów i jak wygląda krajobraz energetyczny Europy?
Aktualny stan OZE w Polsce
Według danych Eurostatu, udział odnawialnych źródeł energii w zużyciu energii elektrycznej brutto w 2022 roku w Polsce wynosił 21%. W porównaniu do średniej unijnej, która wynosi aż 41%, Polska pozostaje w tyle za wieloma państwami europejskimi, co wskazuje na wyzwania, które stoją przed polską transformacją energetyczną.
Polska, opierając się wciąż w dużej mierze na energetyce węglowej, mierzy się z koniecznością transformacji, która pozwoli na zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych i osiągnięcie unijnych celów klimatycznych. Jednakże ten wynik nie oznacza braku postępu. Polska, mimo swoich tradycyjnych korzeni energetycznych opartych na węglu, zaczęła intensywniej inwestować w OZE, zwłaszcza w energię wiatrową i fotowoltaikę, co widocznie wpływa na poprawę wskaźników.
 | |||
Udział OZE w zużyciu energii elektrycznej w Polsce i UE;
|
Dane Eurostatu ukazują systematyczny wzrost udziału odnawialnych źródeł energii (OZE) w zużyciu energii elektrycznej w Polsce na przestrzeni ostatnich dwóch dekad, choć tempo wzrostu pozostaje wolniejsze niż średnia unijna. W 2004 roku OZE stanowiły zaledwie 2% polskiego miksu energetycznego, podczas gdy średnia dla Unii Europejskiej wynosiła już 15,9%. Przełomowy wzrost zaczął się w Polsce po 2010 roku, kiedy udział ten wynosił 6,5%, by w 2022 roku osiągnąć poziom 21%.
Mimo to Polska pozostaje w tyle za UE, gdzie średnia unijna w tym okresie wzrosła z 15,9% do 41,2%, co wskazuje na potrzebę dalszego rozwoju w zakresie energii odnawialnej, by zbliżyć się do europejskich celów klimatycznych. Warto podkreślić, że w ciągu tych 18 lat udział OZE w polskim zużyciu energii wzrósł ponad dziesięciokrotnie, co stanowi niewątpliwy sukces.
Kraje o niskim udziale OZE
Polska plasuje się w dolnej części stawki, jednak daleko przed takimi krajami jak Mołdawia (5,5%), Kosowo (5,8%) czy Malta (10,1%). W państwach tych udział OZE w zużyciu energii elektrycznej jest zdecydowanie niższy, co wynika zarówno z uwarunkowań geograficznych, jak i politycznych. Kraje te dopiero rozpoczynają większe inwestycje w sektorze zielonej energii, a także borykają się z problemami finansowymi i technologicznymi w tej dziedzinie.
Liderzy transformacji energetycznej w Europie
Na przeciwległym biegunie znajdują się państwa, które osiągnęły imponujące wyniki w zakresie odnawialnych źródeł energii. Islandia, z wynikiem 99,6%, niemal całkowicie pokrywa swoje zapotrzebowanie na energię elektryczną z OZE, głównie dzięki energii geotermalnej i wodnej. Podobnie Norwegia (120%), dzięki swoim zasobom wodnym, nie tylko spełnia krajowe zapotrzebowanie, ale również eksportuje energię do innych krajów (jeśli kraj produkuje więcej energii odnawialnej niż wynosi jego łączna konsumpcja energii elektrycznej, udział ten może przekroczyć 100%).
Inne kraje o wysokim udziale OZE to Szwecja (83,3%) i Dania (77,22%). Wysoka efektywność Danii w zakresie energii wiatrowej sprawiła, że jest ona jednym z liderów w dziedzinie zielonej energii. Z kolei Szwecja, opierając się głównie na energii wodnej i biomasie, osiągnęła znakomite wyniki w produkcji ekologicznej energii.
Średnia unijna a ambicje klimatyczne
Średnia dla krajów Unii Europejskiej wynosi 41,17%, co wyraźnie pokazuje ambicje wspólnoty w zakresie osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 roku. W krajach takich jak Niemcy (47,6%), Hiszpania (50,9%) czy Finlandia (47,9%), inwestycje w energię słoneczną i wiatrową już teraz znacznie wpływają na strukturę zużycia energii. Wyniki te potwierdzają, że kraje unijne zmierzają w stronę zrównoważonej produkcji energii, chociaż niektóre z nich mają do pokonania jeszcze większą drogę.
 | |||
Udział OZE w zużyciu energii elektrycznej w Europie;
|
Wyzwania i perspektywy dla Polski
Polska stoi przed wyzwaniem modernizacji systemu energetycznego i zwiększenia udziału OZE w zużyciu energii elektrycznej. Wyraźna dominacja energetyki węglowej oraz konieczność budowy nowoczesnej infrastruktury wymagają jednak czasu i znaczących nakładów finansowych. W dłuższej perspektywie transformacja energetyczna może przyczynić się do stabilizacji cen energii i poprawy jakości powietrza, zwłaszcza w regionach o wysokiej emisji zanieczyszczeń.
Dążąc do zwiększenia udziału OZE, Polska może stać się bardziej niezależna energetycznie i w większym stopniu wpisywać się w europejskie trendy ekologiczne. W porównaniu z innymi krajami europejskimi, Polska musi jeszcze nadgonić, ale systematyczne inwestycje i sprzyjające regulacje mogą pomóc w realizacji tych ambitnych celów.
Dane Eurostat pokazują różnorodny obraz Europy pod względem udziału OZE w zużyciu energii elektrycznej. Polska, z wynikiem 21%, wypada słabo na tle innych krajów europejskich, jednak zmierza w dobrym kierunku, inwestując w zieloną energię i modernizując swoją infrastrukturę. Transformacja energetyczna wymaga czasu, ale perspektywy są obiecujące, zwłaszcza w kontekście postępujących zmian klimatycznych oraz rosnącej świadomości ekologicznej.
Przyszłość energii elektrycznej w Polsce może być zielona – pod warunkiem, że działania będą konsekwentne i wspierane zarówno przez społeczeństwo, jak i instytucje.
Image by Racool_studio on Freepik
