- Najwyższe wskaźniki dzietności w 2025 roku prognozowane są w Czadzie, Somalii i Demokratycznej Republice Konga (5,9).
- Afryka Subsaharyjska dominuje pod względem wysokiej dzietności, co wynika z czynników kulturowych, społecznych i ekonomicznych.
- Szybki wzrost populacji może być zarówno szansą na rozwój gospodarczy, jak i wyzwaniem związanym z infrastrukturą, edukacją i opieką zdrowotną.
- Globalne trendy wskazują na spadek dzietności, ale w Afryce nadal utrzymuje się wysoki wskaźnik urodzeń.
Czym właściwie jest współczynnik dzietności? To średnia liczba dzieci, jakie rodzi kobieta w wieku rozrodczym (15–45 lat). Kluczowym progiem jest 2,1 dziecka na kobietę – to tzw. wskaźnik zastępowalności pokoleń, zapewniający stabilność populacji. Wynik powyżej oznacza wzrost liczby ludności, poniżej – jej spadek.
Najwyższe wskaźniki dzietności na świecie
W 2025 roku prognozy ONZ wskazują, że najwyższe wskaźniki dzietności na świecie odnotują kraje afrykańskie, takie jak Czad, Somalia i Demokratyczna Republika Konga, z wartością 5,9. To oznacza, że przeciętnie kobieta w tych krajach rodzi prawie sześcioro dzieci.
Tuż za nimi plasują się Republika Środkowoafrykańska i Niger z wskaźnikiem 5,8. Mali osiągnie 5,4, a Angola 5,0. Wysokie wskaźniki dzietności, choć nieco niższe, prognozowane są również w Burundi i Afganistanie (4,7), Mozambiku i Mauretanii (4,6) oraz Tanzanii (4,5).
 | |||
Kraje na świecie z najwyższym wskaźnikiem dzietności;
|
Wysokie wskaźniki dzietności w tych krajach mają istotny wpływ na ich dynamikę demograficzną. Młode społeczeństwa charakteryzują się dużym odsetkiem ludności w wieku produkcyjnym, co może stanowić potencjał dla rozwoju gospodarczego. Jednak szybki przyrost naturalny stawia również wyzwania, takie jak konieczność zapewnienia odpowiedniej infrastruktury, edukacji i opieki zdrowotnej dla rosnącej populacji.
Kraje z najwyższym wskaźnikiem dzietności w 2025 roku:
- Czad 5,9
- Somalia 5,9
- Demokratyczna Republika Konga 5,9
- Republika Środkowoafrykańska 5,8
- Niger 5,8
- Mali 5,4
- Angola 5,0
- Burundi 4,7
- Afganistan 4,7
- Mozambik 4,6
- Mauretania 4,6
- Tanzania 4,5
- Benin 4,4
- Jemen 4,4
- Nigeria 4,3
- Sudan 4,2
- Kamerun 4,2
- Wybrzeże Kości Słoniowej 4,2
- Togo 4,1
- Uganda 4,1
Trendy demograficzne
Warto zauważyć, że podczas gdy globalny wskaźnik dzietności wykazuje tendencję spadkową, w niektórych regionach, zwłaszcza w Afryce Subsaharyjskiej, utrzymuje się na wysokim poziomie. W krajach takich jak Czad czy Somalia, tradycyjne wartości kulturowe, ograniczony dostęp do edukacji i usług zdrowotnych oraz niski poziom urbanizacji przyczyniają się do utrzymania wysokiej dzietności.
W kontekście globalnym, spadek wskaźnika dzietności jest zauważalny w wielu krajach, co prowadzi do starzenia się społeczeństw i wyzwań związanych z utrzymaniem systemów emerytalnych oraz opieki zdrowotnej. Jednak w krajach o wysokiej dzietności, takich jak te wymienione powyżej, priorytetem staje się zarządzanie szybkim wzrostem populacji i związanymi z tym potrzebami społecznymi i ekonomicznymi.
Prognozy na 2025 rok potwierdzają, że Afryka nadal przewodzi pod względem przyrostu naturalnego. Wpływ na to mają różne czynniki: ograniczony dostęp do antykoncepcji, wysoka śmiertelność dzieci, kwestie ekonomiczne i kulturowe oraz niższy poziom wykształcenia kobiet. W wielu społecznościach dzieci są traktowane jako gwarancja przyszłego wsparcia, co dodatkowo napędza wzrost populacji.
Z kolei w krajach rozwiniętych dzietność jest znacznie niższa. Im większy udział kobiet w rynku pracy, tym wyższe dochody i konsumpcja, ale także mniejsza skłonność do posiadania dzieci. Właśnie dlatego Europa znajduje się w czołówce państw z najniższą liczbą urodzeń.
Image by alexeyzhilkin on Freepik
